حجتالاسلام ایمانیپور: فرهنگ هدف دیپلماسی است + فیلم
تاریخ انتشار: ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۶۰۲۵۳
حجتالاسلام ایمانیپور با اشاره به اینکه فرهنگ هدف دیپلماسی است، گفت: به فرموده مقام معظم رهبری دنیای امروز دنیای حرف برتر، ایدئولوژی قانعکنندهتر و دنیای فکر آرامبخشتر است. در این دنیا ما دست بالا داریم و متاعی داریم که همهجا مستمع دارد. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرگزاری تسنیم ، نشست رونمایی از کتاب «دیپلماسی فرهنگی در تراز انقلاب اسلامی» با حضور حجتالاسلام محمدمهدی ایمانیپور، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و نویسنده کتاب «دیپلماسی تراز انقلاب اسلامی»، رضا ملکی، رئیس مرکز مطالعات راهبردی و روابط فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، محمدرضا بهمنی، معاون همکاریهای علمی و فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و حجتالاسلام محمد اسدی موحد، مدیر عامل موسسه فرهنگی و انتشارت بینالمللی الهدی (یکشنبه بیستوچهارم اردیبهشت ماه 1402) در سرای ملل نمایشگاه کتاب برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حجت الاسلام ایمانیپور، در این نشست با تاکید بر نقش فرهنگ و دیپلماسی فرهنگ در بیانات رهبر معظم انقلاب گفت: آشنایی با اندیشههای سکانداران نظام جمهوری اسلامی ایران بهترین راهکار برای فهم اهداف، راهبردها و سیاستگذاریها در خارج و داخل کشور است. از منظر رهبر انقلاب، دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران باید دیپلماسی تراز انقلاب اسلامی باشد. در این کتاب چیستی و چگونگی دیپلماسی تراز انقلاب اسلامی با توجه به بیانات ایشان توضیح داده شده است. رهبری جمله مهمی در حوزه دیپلماسی فرهنگی دارند که در کتاب به آن پرداخته شده است. اصل جمله چنین است: «فرهنگ حوزه اقتدار اصلی ماست.»
وی افزود: زمانی گفته میشد که دیپلماسی فرهنگی و فرهنگ ابزار دیپلماسی سیاسی و اقتصادی است اما خوشبختانه امروز گفته میشود فرهنگ هدف دیپلماسی است نه ابزار آن. اساساً دیپلماسی برای القا یک فرهنگ و جا انداختن یک اندیشه در سایر کشورها شکل میگیرد و کشورهای توسعهیافته در قالب دیپلماسی فرهنگی و دیپلماسی عمومی بهخوبی فعالیت میکنند.
ایمانیپور ادامه داد: مقام معظم رهبری درباره نقش فرهنگ در روابط خارجی میفرمایند: «دنیا، دنیای حرف برتر، ایدئولوژی قانعکنندهتر و دنیای فکر آرامبخشتر است. در این دنیا ما دست بالا داریم و متاعی داریم که همهجا مستمع دارد.»
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در ادامه با بیان برخی از تجربیات خود از ماموریتهای برونمرزیاش گفت: با توجه به بیانات رهبری و مشاهداتی که در سفر به کشورهای خارجی داشتهام، به این نتیجه رسیدم، در هر جایی که انقلاب اسلامی را درست معرفی کردیم حتما شنونده داشتهایم. امروز نظام جهانی با چالشهایی روبهروست که در زمان کرونا و مسئله عدالت سلامت با یکی از آن چالشها مواجه شدیم. در مسائل مربوط به زنان هم چالش وجود دارد و امروز زنان ابزار دیپلماسی هستند. یکبار که در ماموریت کاری در روسیه به سر میبردم، خانمی از شرقشناسان روسیه به همسر من میگفت: «این چه چیزی است که به زور همسرت سر کرد؟» اما پس از آنکه با او دیالوگ برقرار کردیم، گفت که اعتراف میکنم اگر من هم حقوق زنان مسلمان ایرانی را داشتم حتی حاضر بودم پوشیه بزنم!
وی اضافه کرد: در جامعه ما زن پیشروست و آمارهایی که از زنان مقتدر و دانشمند ایرانی داده میشود، برای خارجیها جای تعجب دارد. در اجلاس زنان تاثیرگذار که اخیراً برگزار شد برای مهمانان خارج از کشور جای سوال داشت که چگونه این تعداد از زنان ایرانی مدیر شرکتهای دانشبنیان باشند.
رسانهها و ارائه تصویر صحیح از ایران
وی در ادامه با اشاره به نقش رسانهها در تبیین درست واقعیتها در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران گفت: ما باید بتوانیم تصویر درستی از جمهوری اسلامی ایران نشان دهیم. به طور مثال مسئله صلح بسیار در جوامع بینالمللی مطرح میشود و دکترین انقلاب اسلامی نیز به صلح عادلانه تاکید دارد. بر این اساس سوال ما از جوامع بینالمللی این است که چطور رژیم اشغالگر قدس از صلح میتواند سخن بگوید؟ تا عدالت در جامعه نباشد، صلح برقرار نیست و صلح پایدار تنها در چارچوب عدالت صورت میگیرد. ما نباید به ژست دولتها نگاه کنیم. کدام کشور توسعهیافته به قصد خیر وارد دیگر کشورها میشود؟ شما میبینید که امروز جریان مقاومت و ایستادگی در برابر ظلم نه فقط در منطقه ما بلکه در کشورهای دوردست در حال شکل گرفتن است.
ایمانیپور ادامه داد: مقام معظم رهبری میفرمایند: «ماییم و معارف اسلامی؛ ماییم و پیام انقلاب اسلامی؛ اینها را درست به دنیا برسانیم این از وظایف سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی است. انقلاب اسلامی و نظام اسلامی مفاهیم بکر و تازهای دارد. کار رایزنان فرهنگی به عنوان نمایندگان جمهوری اسلامی ایران این است که اولاً منطق انقلاب اسلامی را تبیین کنید؛ ثانیاً حساسیتها را بر آن برانگیزید؛ ثالثاً دلها را به آن معتقد کنید.» در واقع ایشان از سه مرحلهای که ما با عنوان علاقه، باور و اعتقاد از آن یاد میکنیم، اشاره میکنند و این نگاه مقام معظم رهبری در محتوای دیپلماسی فرهنگی است.
چین 25 مرکز ایرانشناسی دارد؛ ما فقط 2 مرکز چینشناسی؟! / توسعه روابط دیپلماتیک در گروی تقویت دیپلماسی فرهنگی+ فیلموی در ادامه با تاکید بر سخن رهبری مبنی بر ایجاد یک قرارگاه برونمرزی گفت: در قسمتهایی از کتاب میخوانیم که ایشان در مدل دیپلماسی تراز انقلاب اسلامی قائل به کار قرارگاهی هستند و عقیده دارند دستگاههای مختلف با هماهنگی هم و همافزایی در خارج از کشور باید یک قرارگاه فرهنگی داشته باشند و فعالیتهای فرهنگی برونمرزی کشور را راهبری کنند. ایشان میفرمایند «باید یک قرارگاه برونمرزی باشد که فعالیتهای فرهنگی برونمرزی جمهوری اسلامی ایران را راهبری کند و موجب همافزایی شود. گاهی لازم است نامها حفظ شوند. فلان دستگاه یا فلان سازمان مشکلی نیست، ولی قرارگاهی باید وجود داشته باشد که آنها را با هم هماهنگ بکند و همافزایی کند» و دیدگاه مقام معظم رهبری این است که سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی باید این نقش را ایفا کند و نظر ایشان در رابطه با شکل دیپلماسی با تاکید بر کیفیت و اثرگذاری است.
رئیس سازمان ارتباطات اسلامی در ادامه به بیان ویژگیهای دیپلمات تراز انقلاب اسلامی از دیدگاه رهبری پرداخت: ایشان با چهار ویژگی خوشفکر، پرکار، دلیر و عملگرا، دیپلمات تراز انقلاب اسلامی را معرفی میکند تا بتواند در فعالیتهای برونمرزی موفق عمل کند. از ابزارهای مهم دیپلماسی فرهنگی که مقام معظم رهبری بر آن تاکید دارند، زبان فارسی و گسترش آن است. زبان پل ارتباط فرهنگی است و موسسات بینالمللی همیشه تاکید بر آموزش زبان کشورهای خود دارند و هر کس که با زبان یک کشور آشنایی داشته باشد، به طور طبیعی با معارف و حقایق آن کشور آشنا میشود. یکی از مشکلات ما این است که در خارج از کشور درباره ایران سیاهنمایی میشود. اگر کسی با زبان فارسی در خارج از کشور آشنا شود، با حقایق ایران و فهم درست فرهنگ ایران آشنایی پیدا میکند. جمله ناراحتکننده و خوشحالکننده همیشگی که از خارجیها میشنویم این است که وقتی به جمهوری اسلامی ایران سفر میکنیم، آن چیزی که مشاهده میکنیم با آن چیزی که در رسانهها میشنویم به طور کلی تفاوت دارد. یکی از مشکل اصلی ما روایت درست از انقلاب اسلامی است. ما تبلیغ و پروپاگاندا از آنچه امروز در جمهوری اسلامی ایران اتفاق میافتد نمیخواهیم؛ همین تصویر واقعی از ایران را رسانههای ما حداقل باید بتوانند بهدرستی نشان بدهند. همین قابی که به بهانه نمایشگاه کتاب در تهران شکل گرفته است، بهترین قاب برای نمایش واقعیت آنچه در ایران اتفاق میافتد است؛ تصویری را که میگوید در ایران امنیت نیست و وحشت و محدودیت در کشور است رد میکند.
به گفته حجتالاسلام ایمانیپور: رسانههای ما باید همین رفتوآمد به بهانه کتاب را که بدون دعوت از گروه خاصی از مردم و بدون اجبار در حال جریان است، به تصویر بکشند و این بهترین قاب برای نشان دادن تصویر واقعی ایران است. اما رسانههای ما قدرت این را ندارند که تصویر شایسته از آنچه را که در ایران اتفاق میافتد، نشان دهند و من همیشه میگویم اگر عرضه عرضه درست تصویر ایران را داشته باشیم، نیاز به کار دیگری نیست.
پیوندهای فرهنگی ایران با سوئدیها نقطه قوت دیپلماسی فرهنگی در اسکاندیناوی + فیلموی افزود: از دیگر ابزارهایی که مقام معظم رهبری بر آن تاکید دارند، معرفی شخصیتهای فرهنگی ایران در حکمت و فلسفه ایرانی است. به طور مثال، معرفی شخصیت امام خمینی (ره) با تمام ابعاد شخصیتی ایشان ضروری است؛ اینکه امام خمینی(ره) شاعر بودند و طبع لطیفی در شعر داشتند، معلم اخلاق و عارف بودند و عرفان را دنبال میکردند، باعث تعجب کسانی میشود که خارج از کشور امام را تنها با تصویر سیاسی او دیدهاند. از دیگر ابزار دیپلماسی که مقام معظم رهبری بر آن تاکید دارند، ترجمه آثار ادبی خوب و ترجمه فیلمهای خوب است. من معتقدم اگر بتوانیم آثار خودمان را بهخوبی ترجمه کنیم، میتوانیم تصویر خود را در اذهان تغییر دهیم. ما جزو کشورهای پیشرو در توسعه تولید علم در حوزه علوم اجتماعی هستیم و نظریههای خوبی در این حوزه در سالهای اخیر شکل گرفته است که باید بهخوبی ترجمه اگر ترجمه شایسته از این آثار داشته باشیم، خوانندگان خود را خارج از مرزها پیدا میکند.
در پایان نشست رونمایی از کتاب «دیپلماسی فرهنگی در تراز انقلاب اسلامی» از انتشارات بینالمللی الهدی، حجت الاسلام اسدی موحد، دبیر نشست، میهمانان و حاضران در نشست را به کلیپ تهیهشده درباره صنعت نشر کتاب در جمهوری اسلامی ایران و نقش آن بر دیپلماسی فرهنگی که با همکاری خانه کتاب و ادبیات ایران به سه زبان فارسی، عربی و انگلیسی تدوین شده بود، دعوت کرد. پس از آن از کتاب «دیپلماسی تراز انقلاب اسلامی» با حضور یاسر احمدوند، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، حجتالاسلام ایمانیپور، رضا ملکی، رئیس مرکز مطالعات راهبردی و روابط فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، محمدرضا بهمنی، معاون همکاریهای علمی و فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و... رونمایی شد.
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: معاون امور زنان و خانواده زنان و خانواده معاونت امور زنان و خانواده امام خمینی ره شخصیت های فرهنگی دیپلماسی اقتصادی سازمان فرهنگ و ارتباطات فرهنگ و هنر دیپلماسی فرهنگی نمایشگاه کتاب نمایشگاه کتاب کتاب فرهنگی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی دیپلماسی تراز انقلاب اسلامی حجت الاسلام ایمانی پور جمهوری اسلامی ایران انقلاب اسلامی دیپلماسی فرهنگی مقام معظم رهبری دیپلماسی فرهنگ خارج از کشور بین المللی برون مرزی رسانه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۶۰۲۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عضو مجمع تشخیص: برجام و FATF همچنان در اولویت است / نباید روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران به یکی دو کشور خاص محدود شود
روزنامه هم میهن نوشت: در پی درگیری نظامی اخیر میان ایران و اسرائیل، پس از هدف قرار گرفتن کنسولگری ایران در دمشق و پاسخ نظامی ایران به این اقدام و اقدام نظامی بعدی در اصفهان که به اسرائیل منتسب شد، به نظر میرسد که وضعیت درگیری مستقیم نظامی بین دو کشور پایان یافتهاست.
به اعتقاد بسیاری از کارشناسان پس از فاز نظامی، اکنون نوبت به فاز دیپلماسی رسیدهاست تا جمهوری اسلامی بتواند ضمن بهرهبرداری از نمایش قدرت خود در منطقه، جلوی آسیب رسیدن به منافع کشور و افزایش فشارهای بینالمللی را بگیرد.
سیدمحمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام معتقد است که در این شرایط دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران باید بهشدت فعالتر شود و ضمن در پیش گرفتن دیپلماسی متوازن و متعادل با همه کشورهای جهان، بهدنبال خنثی کردن تلاشهای حامیان اسرائیل برای افزایش فشار علیه ایران باشد. این دیپلمات پیشین معتقد است که وزارت امور خارجه باید تلاش برای احیای برجام و خروج از لیست سیاه FATF را در اولویت کارهای خود قرار دهد، چراکه این دو پرونده باعث شدهاست که استمرار تحریمهای گسترده علیه ایران باعث مشکلات عدیده اقتصادی برای کشور شود.
در ادامه متن کامل گفتوگوی «هممیهن» را با سیدمحمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و معاون پیشین وزارت امور خارجه مطالعه میکنید.
*به نظر میرسد فاز نظامی رویارویی مستقیم ایران و اسرائیل به پایان رسیدهاست. فکر میکنید که دستگاه سیاست خارجی و دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در این شرایط چه مسئولیتی بر عهده دارد؟شرایط بهگونهای است که موقعیت نظامی و جایگاه ایران در منطقه تا حدی مورد توجه کشورهای منطقه و جهان قرار گرفتهاست. الان شرایطی پدید آمدهاست که باید فعالیتهای جدی دیپلماتیک در زمینههای مختلف آغاز شود. حامیان اسرائیل، چه در آمریکا و اروپا و چه در نهادهایی مانند اتحادیه اروپا و گروه ۷ سعی میکنند که از این وقایع سوءاستفاده کنند و فشارها را بر تهران افزایش دهند.
این کشورها و نهادها بههیچوجه نگران حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق نبودند، اما حالا بهگونهای رفتار میکنند که انگار پاسخ مشروع ایران به این اقدام نظامی باعث نگرانی آنها شدهاست. با توجه به اینکه جو تبلیغاتی علیه ایران تشدید شده و این کشورها قصد دارند بهدنبال تحریم ایران بروند، باید کارزار جدی دیپلماتیک در زمینههای مختلف، هم در منطقه و هم در اروپا و سازمان ملل داشتهباشیم تا بتوانیم اقدامهایی را که کشورهای غربی قصد دارند علیه ایران انجام دهند، خنثی شود.
در عین حال دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی باید تمام تلاش خود را به کار گیرد که قضایای مسکوت و معطلمانده از گذشته مانند برجام و FATF را نیز حل و فصل کند، چراکه تا این قضایای دیپلماتیک حلوفصل نشود، ما از تحریمها و مشکلات اقتصادی شدید ناشی از آن رنج خواهیم برد.
*فکر میکنید با تحولات اخیر آیا آمریکاییها حاضر خواهند بود باز هم پای میز مذاکره بنشینند و در مورد برجام صحبت کنند؟الان آمریکا در شرایط خاصی قرار دارد. در شش ماه گذشته هم مشخص شد که آمریکاییها به دنبال مشارکت در جنگ یا گسترش بحران در منطقه نیستند و تا این حد مشخص شدهاست که سیاست آمریکا این است که جنگ غزه در سراسر خاورمیانه گسترش پیدا نکند، پای کشورهای دیگر به آن کشیدهنشود و آمریکا درگیر یک منازعه جدید در منطقه نشود.
در این زمینه به نظر میرسد که انگیزههای ایران و آمریکا مشابه یکدیگر باشد و ایران هم علاقهای به گسترش منازعه در منطقه ندارد. اما در مورد برجام و مسائل مرتبط با آن، شاید هنوز وقت گفتوگو در این مورد فرا نرسیدهباشد. در چارچوب تعامل دیپلماتیک شاید هم لازم نباشد که در گام نخست سراغ احیای برجام برویم.
الان اولویتهای مهمی وجود دارد. آمریکا که ۶ سال است از برجام خارج شدهاست و عضو این توافق نیست، این امکان وجود دارد که با طرفهای باقیمانده در برجام برای اجرای احکام معطلمانده آن تعامل کرد و در این زمینه مذاکرات را با جدیت پی گرفت.
برای این مهم لازم است که کارشناسان خبره سیاست خارجی وارد کار شوند و دولت از ظرفیتهای دیپلماتهای باتجربه و نخبه کشور برای مذاکرات در مورد برنامه هستهای ایران استفاده کند و اجازه بدهد که چه در حوزه مذاکرات هستهای و چه در حوزه خارج شدن از فهرست سیاه FATF وضعیت از حالت توقف خارج شود و کارها پیش برود.
*ارزیابی شما از عملکرد ۷ ماه گذشته دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی بعد از عملیات طوفانالاقصی و جنگ غزه چیست؟این سوال خیلی کلی است و نمیتوان به سادگی به آن پاسخ قاطعی داد. قضایای مختلف در حوزه سیاست خارجی با هم مرتبط است. دستگاه سیاست خارجی موظف است که منافع بینالمللی کشور را در همه حوزهها با جدیت پیگیری کند. همانگونه که عرض کردم چه در حوزه برجام و FATF و چه در حوزه جلوگیری از افزایش فشار به ایران پس از پاسخ نظامی ایران به اسرائیل، دستگاه دیپلماسی باید مقتدرانه پیگیر منافع ایران باشد.
در عین حال باید در حوزههای دیگر مانند روابط دوجانبه مثل روابط با سوریه، روابط با روسیه و چین، دستگاه دیپلماسی ما فعالانهتر عمل کند. مهمترین مسئله این است که باید از این محدودیتهایی که برای سیاست خارجی ایجاد شدهاست، خارج شویم و باید روابط خارجی خود را خیلی جدی با همه کشورها گسترش دهیم. نباید روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران به یکی دو کشور خاص محدود شود.
اگر روابط ما مثل شرایط کنونی محدود باقی بماند، قدرتهای دیگر از این محدودیت سوءاستفاده خواهند کرد. دستگاه دیپلماسی باید به صورت جدی در این زمینهها فعال شود و تغییرات جدی به وجود بیاورد.
*بعضی از کارشناسان معتقدند که بعد از پاسخ نظامی ایران به اسرائیل ممکن است این تصور در بین کشورهای همسایه بهخصوص کشورهای عربی حاشیه خلیجفارس ایجاد شود که قدرت نظامی و قدرت موشکی و پهپادی ایران را تهدیدی برای خودشان تلقی کنند. فکر میکنید آیا ممکن است بتوان سازوکاری ایجاد کرد که به این کشورها نشان داد ایران تهدیدی برای کشورهای همسایه و منطقه محسوب نمیشود؟بخشی از این تصورات ناشی از تبلیغات است. کشورهای منطقه به خوبی میدانند که تاریخ ایران نشان دادهاست که ایران هرگز در سدههای اخیر تهاجمی وارد یک درگیری و بحران نشدهاست. ایران اگر مورد حمله نظامی واقع شدهباشد از خود دفاع میکند، این موضوع را در قضیه عراق شاهد بودیم و اخیراً هم در مقابل تعرض نظامی اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق مشاهده کردیم. ولی ایران هرگز تهدیدی برای همسایگانش نبوده است. ایران همواره دعوت کردهاست که سازوکار امنیتی مشترکی برای تضمین امنیت کشورهای همسایه ایجاد شود.
الان هم دستگاه دیپلماسی ایران باید فعالتر از گذشته تلاش کند تا به همسایگان نشان دهد که اگر ایران یک نیروی نظامی قوی دارد، اگر توان موشکی و پهپادی دارد، این ظرفیتها میتواند در راستای تامین امنیت منطقه به کار رود. این تز کلی ایران که امنیت منطقه باید توسط کشورهای منطقه تامین شود، میشود با دیپلماسی فعال و تعامل با کشورهای همسایه و دولتهای جنوب خلیجفارس، آنها را به این نتیجه برسانیم که باید سازوکار امنیت جمعی در منطقه ایجاد شود و آنها را قانع کنیم که نیازی به حضور نیروهای خارج از منطقه نیست و کشورها خودشان میتوانند امنیت منطقه را تامین کنند.
*در منطقه غرب آسیا ایران و اسرائیل چهار دهه است که با هم خصومت دارند. این منازعه برای نخستین بار در طول هفتههای گذشته ماهیت مستقیم و رودررو پیدا کرد. فکر میکنید آیا امکان تکرار این منازعه مستقیم و تبدیل شدن آن به یک جنگ تمامعیار وجود داشتهباشد؟آینده منازعه ایران و اسرائیل بستگی به عملکرد طرف مقابل دارد. ایران در سالهای اخیر و بهویژه پس از آغاز جنگ غزه نشان دادهبود که صبر استراتژیک در پیش گرفتهاست. اسرائیل به شیوهای عمل کرد که ایران استراتژیاش را کنار گذاشت و وادار کرد وارد حالت تهاجمی شود. اگر اسرائیل اشتباه قبلی خود را تکرار کند، طبیعی است که مورد حمله ایران واقع خواهد شد. به اعتقاد من آینده این رویارویی کاملاً به عملکرد طرف مقابل بستگی دارد.
*عملیات وعده صادق تا چه اندازه باعث شد که اسرائیلیها نسبت به عملکردشان در آینده محتاطتر شوند؟بسیار مؤثر بود. اسرائیلیها باور نمیکردند که ایران دست به اقدامی چنین گسترده در واکنش به اقدامات آنها بزند. اسرائیل بعد از جنگ ۱۹۷۳ پوشش امنیتی قدرتمندی برای خودش ایجاد کردهبود و هم متحدانش چه در غرب از طرف آمریکا و اروپا و چه در شرق از طریق شوروی و بعد از آن روسیه، کمکهای گسترده نظامی و دفاعی در اختیار اسرائیل قرار میدادند.
قدرتهای جهانی پذیرفتهبودند که موجودیت اسرائیل و امنیت اسرائیل از اولویتهای اصلی خودشان است. این موضوع در آمریکا به یک سیاست دوحزبی و اجماعی تبدیل شدهبود و کار تا جایی پیش رفت که از اسرائیل با عنوان ایالت پنجاهویکم آمریکا یاد میشد. در نیم قرن گذشته به جز یک مورد پرتاب موشکهای عراق به سمت اسرائیل، هیچ حملهای به اسرائیل نشدهبود و اسرائیل تصور میکرد که سازوکار بازدارندگیاش صددرصد موفق بودهاست.
برای کل قدرتهای جهانی، بهویژه آمریکا جا افتادهبود که اسرائیل باید از لحاظ نظامی و بهخصوص از نظر توانمندی نیروی هوایی از همه کشورهای منطقه قویتر باشد. پاسخ نظامی ایران نشان داد که این حجم از تلاشها بیفایده بوده و اسرائیل ضربهپذیر است و اگر مرتکب اشتباهی شود، ضربات دیگری هم خواهد خورد.
*مشارکت ائتلاف آمریکا، بریتانیا و فرانسه با حمایت برخی کشورهای عربی در رهگیری و انهدام موشکها و پهپادهای ایرانی باعث شد که برخی تحلیلگران این موضوع را مطرح کردهاند که اسرائیل و آمریکا یک گام به ایجاد یک ائتلاف منطقهای با مشارکت اسرائیل و کشورهای عربی برای مقابله با ایران نزدیکتر شدهاند. نظر شما در مورد این مسئله چیست؟منازعهای که بین ایران و اسرائیل پیش آمد، در واقع فقط بین ایران و اسرائیل نبود، بلکه بین ایران و ناتو بود. تمام ظرفیتهای کشورهای عضو ناتو به کمک اسرائیل آمد و به همین دلیل هم بود که موفق شدند برخی از پهپادها و موشکهای ایران را منهدم کنند. صرفاً خود اسرائیل در عملیات ایران مدافع نبود، بلکه ظرفیت بزرگی از کشورهای عضو ناتو در این دفاع مشارکت کردند. همین موضوع نشاندهنده توان و قدرت موشکی و پهپادی ایران بود، چراکه برای بیاثر کردن این عملیات کل ظرفیت کشورهای متحد اسرائیل در ناتو با همه امکانات وارد صحنه شدند.
بعضی از کشورهای عربی مثل اردن از اسرائیل دفاع کردند و برخی کشورهای عربی هم آسمان خودشان را در اختیار آمریکا و انگلیس و فرانسه قرار دادند و سعی کردند که در این حمله اسرائیل ضربات کمتری بخورد. اسم این ائتلاف را هر چیزی بگذاریم، چه به آن بگوییم ناتوی خاورمیانه یا ناتوی عربی یا هر چیز دیگر، در این شرایط شاهد بروز عملی آن بودیم.
ولی اینکه در آینده قرار باشد چنین تشکیلاتی واقعاً شکل بگیرد، به شرایط آینده منطقه بستگی دارد و از الان نمیتوان پیشبینی کرد؛ بهخصوص اینکه کشورهای منطقه هم میدانند که اگر بخواهند وارد فاز یک ائتلاف شوند، آنگاه باید امنیت و آینده خود را دربست در اختیار آمریکا و اسرائیل قرار دهند و خودشان را با آنها همسرنوشت کنند. همانگونه که در سالهای گذشته مشاهده کردهایم، همه سیاستهای آمریکا و اسرائیل همیشه برای همه کشورهای عربی قابل پذیرش نیستند.
*بعد از آغاز جنگ غزه گفته میشد که عربستان از فرآیند عادیسازی روابط با اسرائیل دور شدهاست. با توجه به تحولاتی که در ۶ ماه گذشته رخ دادهاست، تصور میکنید ریاض تا چه اندازه امکان دارد به فرآیند عادیسازی با اسرائیل بازگردد؟تجدید رابطه ایران با عربستان نشاندهنده تغییراتی در سیاست خارجی ریاض بود. از طرف دیگر برخی واکنشهایی که حکومت عربستان سعودی نسبت به عملکرد آمریکا نشان داد، مشخص کرد که سران این کشور دیگر مانند گذشته به صورت صددرصد پیرو آمریکا نیستند. در عربستان تصور غلطی ایجاد شدهبود که اگر این کشور دنبال توسعه اقتصادی و فناوری است، باید با اسرائیل که یک قدرت اثرگذار در آمریکا و کشورهای غربی محسوب میشود، رابطهای دوستانه برقرار کند. اما فکر میکنم ریاض اکنون به این نتیجه رسیدهاست که تحلیلی که در گذشته داشتند، درست نبوده و میتوانند بدون رابطه با اسرائیل توسعه اقتصادی داشتهباشند و میتوانند مطمئن باشند که کشورهای منطقه ظرفیت کافی برای تامین امنیت منطقه دارند.
نکته بسیار مهم این است که افکار عمومی کشورهای عربی به صورت جدی با توسعه روابط با اسرائیل مخالف هستند. مردم عرب و مردم مسلمان با اسرائیل مخالف هستند و حاضر به پذیرش این رژیم نیستند. این دولتهای عربی هستند که به سمت عادیسازی روابط با اسرائیل حرکت میکنند. با توجه به وقایعی که در شش ماه گذشته رخ داد و جنایاتی که اسرائیل در غزه مرتکب شد، قتلعام بیش از ۳۴ هزار نفر که اکثریت آنها کودکان و زنان هستند، گورهای دستجمعی که در بیمارستانها کشف میشوند، بمباران مدارس، بیمارستانها و خانههای شخصی و قحطی گسترده در غزه؛ همهی اینها باعث شدهاست که زمینه عادیسازی روابط با اسرائیل در کشورهای عربی، دستکم در افکار عمومی کاملاً از بین برود.
اگر دولتهای عربی دستکم تا زمانی که جنگ غزه در خاطره ملتها زنده است بخواهند اقدامی در راستای عادیسازی روابط و دوستی با اسرائیل انجام دهند، درون کشورهایشان با افکار عمومی دچار مشکل خواهند شد. احتمال اینکه فرآیند عادیسازی روابط با اسرائیل ادامه پیدا کند، بسیار کمتر از گذشته شدهاست.
*بعد از پاسخ ایران به اسرائیل، رئیسجمهور آمریکا گفت که میخواهد جبهه متحدی را برای فشار و تحریم علیه ایران ایجاد کند. در نشست سران گروه ۷ و وزرای خارجه اتحادیه اروپا هم شاهد بودیم که دولتهای غربی تصمیم خود را برای توسعه دایره تحریمها علیه ایران اعلام کردند. چه کاری از دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی برای جلوگیری از توسعه و افزایش تحریمها بر میآید؟من باید یک نکته را تذکر بدهم. تمام شعارهای انساندوستانه و بشردوستانهای که غربیها مطرح میکنند و آن را ناشی از ایدئولوژی لیبرالیسم میدانند، شعارهایی مثل آزادی، دموکراسی، حقوقبشر، رعایت حقوق زنان و کودکان، عدم استفاده از خشونت، حل اختلافهای بینالمللی بر مبنای دیپلماسی، نظم جهانی مبتنی بر قانون و امثال اینها، همه این شعارها وقتی نوبت به اسرائیل میرسد، از یاد برده میشود.
جنایتی نمانده است که اسرائیل انجام ندادهباشد و کشورهای غربی بهرغم همه شعارهایشان به آن بیتوجهی نکردهباشند. اسرائیل کل منطقه غزه را شش ماه است که مستمراً هوایی و زمینی بمباران میکند و نسلکشی گستردهای را آغاز کردهاست. در این شرایط کشورهای غربی همچنان از اسرائیل حمایت میکنند. یعنی تمام ادعاهایی که در مورد حقوق بشر و دموکراسی مطرح میکنند، دروغ است.
من فکر میکنم بیش از اینکه اسرائیل در این جنگ شکست خورده باشد، فرهنگ و ایدئولوژی غرب شکست خورده است و نشان داده تمام حرفهایی که میزنند، دروغ است و واقعیت ندارد. یکی از نتایج مهم جنگ غزه و بحرانی که بین ایران و اسرائیل پدید آمد، شکست ادعاهای بشردوستانه غرب بود. وقتی اسرائیل مرکز دیپلماتیک ایران را هدف قرار داد، هیچ واکنشی نشان ندادند، اما وقتی ایران به جنایت اسرائیل عکسالعمل نشان داد، شروع میکنند به محکوم کردن و افزایش فشار و تحریم.
اینها استانداردهای دوگانهای است که در قبال کشورها دارند. در قبال این نوع عملکرد، ایران باید تمام تلاشاش را به کار بگیرد تا این رویه را متوقف کند و اجازه ندهد که میان کشورهایی که قصد دارند در همراهی با اسرائیل، ایران را تحت فشار قرار دهند، اجماع ایجاد شود. ایران باید به صورت جدی وارد فعالیت شود و با کشورهای منطقه و جهان وارد مذاکره شود. احیای برجام قطعاً یکی از بهترین راههای مقابله با افزایش فشار بینالمللی است. ایران باید از منحصر کردن سیاست خارجی به چین و روسیه دست بکشد و بعد فعالیت سیاست خارجیاش را گسترش دهد.
کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: کیهان علیه برجام و FATF / این همه موفقیت را نمی بینید یا نمی خواهید ببینید؟! قوانين و محدوديتهاي" FATF " كاغذ پاره نيست